Q: ยักษ์ไทยมาจากไหน มีมาตั้งแต่เมื่อไหร่?
A: ไม่มีใครทราบว่าคนไทยเรารู้จักยักษ์มาตั้งแต่เมื่อไหร่ เพราะในอดีตคนไทยนับถือผีและธรรมชาติ ต่อมาเมื่อมีการนำศาสนาใหม่ๆ เข้ามาจากต่างแดน เช่น พราหมณ์และพุทธ
เมื่อราวพันกว่าปีก่อน สถานะของยักษา จึงมาพร้อมๆ กันกับการสร้างศาสนสถานเหล่านั้น และยังกลมกลืนไกับเหล่าผีที่เป็นความเชื่อดั้งเดิมอีกด้วย
ยักษ์ในสมัยทวาราวดี รับอิทธิพลโดยตรงจากชมพูทวีป อยู่ในสถานะของผู้แบก เป็นฐานรากให้แก่สถูปและสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ สังเกตได้ว่ายักษ์เหล่านั้นมีรูปลักษณ์เป็นชายกำยำ ผมหยิกตาโต
ผิดกับภาพลักษณ์ของยักษ์ยุครัตนโกสินทร์ที่เรารู้จักโดยสิ้นเชิง
ยักษ์ขอม (สมัยลพบุรี) ปรากฏอยู่ตามปราสาทหิน อยู่ด้านหน้าทางขึ้นลง ถือกระบองทำหน้าที่เป็นทวารบาล มีการแต่งเครื่องทรงอย่างกษัติย์โบราณบ้าง
บางตนมีเขี้ยวหน้าตาดุดัน นอกจากนี้ที่ปราสาทบันทายศรี ประเทศกัมพูชา ก็มีภาพสลักหินทรายเป็นรูปทศกัณฐ์ถูกพระอิศวรเหยียบที่เก่าแก่มากอยู่ด้วย
ยักษ์ล้านนา เป็นยักษ์ที่ได้รับอิทธิพลจากศาสนาพุทธแบบลังกาผสมผสานกับความเชื่อผีพื้นเมืองของชาวไทใหญ่ สถาปนาให้ทำหน้าที่ปกปักษ์คุ้มครองศาสนสถาน
อยู่ในนิทานพื้นบ้านและบางครั้งก็เป็นเครื่องรางที่มีเรื่องราว เกี่ยวกับภูติผีต่างๆ อีกด้วย เช่น พญายักษ์ปุริสาท เป็นต้น
ยักษ์สมัยสุโขทัย สุโขทัยเป็นอาณาจักรที่รับอิทธิพลทั้งพราหมณ์และพุทธ(มหายาน)เข้ามาพร้อมๆกัน การสร้างยักษ์ขึ้นมาจึงรับมาแบบผสมผสานทั้งสองศาสนาเข้าด้วยกัน
โดยมีภาพลักษณ์ของอาชูร่าแบบจีน ผนวกรวมกับยักษาแบบชมพูทวีปทำหน้าที่เป็นผู้พิทักษ์ศาสนสถาน มักพบเป็นงานกระเบื้องเคลือบเขียนสี
หรืองานแกะไม้ปิดทองเป็นรูปท้าวเวสสุวรรณไม่ก็อาฬวกยักษ์
ยักษ์สมัยอยุธยา ได้รับอิทธิพลจากทุกภูมิภาครอบๆ ที่เข้ามาค้าขายด้วย โดยมีพื้นฐานเป็นยักษ์แบบขอมกับทวาราวดี เป็นเชื้อตั้งต้นและรับศิลปะช่างล้านนา
สุโขทัยเข้ามาผสมปนกับจีน มอญ และมลายู อีกทั้งยังมีฝรั่งและแขกจากตะวันออกกลาง เข้ามาผสมอีกในแต่ละช่วงยุคที่มีการค้าขายกับต่างชาติ
ช่วงเวลานี้รูปลักษณ์ของยักษ์จะมีความใกล้เคียงกับยักษ์ที่เรารู้จักในปัจจุบัน แต่ยังคงมีหนวดเคราแบบคนอยู่
ยักษ์สมัยธนบุรีและรัตนโกสินทร์ หลังเสียกรุงศรีอยุธยา ต้องมีการรื้อฟื้นงานศิลปะขึ้นมาใหม่ เพราะคนในราชสำนักอยุธยา ต่างถูกกวาดต้อนไปอยู่ที่อังวะจนสิ้น
ต้องอาศัยช่างที่มีความทรงจำเกี่ยวกับศิลปะสร้างแบบแผนงานขึ้นมาใหม่ ยักษ์ในรัตนโกสินทร์จึงเป็นยักษ์ที่เกิดจากฝีมือช่างชาวจีน ลาว มอญ แขก ฯลฯ
ที่เข้ามาร่วมฟื้นฟูอาณาจักร จึงออกมาเป็นยักษ์ในแบบฉบับสยามประเทศในที่สุด